środa, 10 marca 2010

Przystosowania ptaków do trybu życia

- Kształt ciała
Jest on aerodynamiczny. Mała głowa z zaostrzona dziobem, który służy do pobierania pokarmu i który rozrywa powietrze w trakcie lotu. Długa szyja. Tułów o opływowym kształcie. Ogon zbudowany z piór. Dwie pary kończyn, z czego przednia została przekształcona w skrzydła.

- Pióra
Ptaki posiadają różne rodzaje piór. Pióra właściwe to tak zwane pióra konturowe. Pióra stanowiące powierzchnię lotną zlokalizowane na skrzydłach to lotki. Na ogonie natomiast występują pióra zwane sterówkami. Ponadto można wyróżnić jeszcze jeden rodzaj i są to pióra pokrywowe. Części składowe pióra to dutka, stosina i chorągiewka. Na stosienie rozpięta jest chorągiewka złożona z promieni i promyków połączonych haczykami - tworzy to zwartą strukturę. Pióra puchowe rozmieszczone na całej skórze, nie posiadają stosiny. Stanowią je struktury miękkie i "rozwichrzone', co ułatwia utrzymywanie termoizolacji. W okolicy dzioba znajdują się pióra nitkowe, podobne do włosków tak zwane szczecinki. Znajdują się one również na głowie i w okolicach oczu. Pióra ułożone są jak łuski, czyli zachodzą na siebie. Dzięki mięśniom podskórnymi ułożone są pod różnymi kątami. Gdy jest zimno stroszą się - tworzy się wtedy termioizalacyjna warstwa powietrza między piórami, a dodatkowo ptaki w niskiej temperaturze chowają głowę os skrzydła. Części pokryte łuskami to nogi.. U ptaków zachodzi proces pierzenia. Nie zrzucają wszystkich piór, ale polega to na tym, że nowe pióro rosnąc wypychają poprzednie. Ptaki pierzą się raz do roku. Na początku pisklęta posiadają tylko pióra puchowe.

- Szkielet
Szkielet ptaków wykazuje aerodynamiczność. Jest ogromnie lekki. Kości długie są pneumatyczne - wypełnione powietrzem. Posiadają błoniaste twory łączące. Kości czaszki są zrośnięte bez szwów. Ażurowa część twarzoczaszki, wydłużona - z nią powiązany jest dziób (zależny od rodzaju pożywienia). Nie posiadają zębów, ale za to wyposażone są w ogromne oczodoły i otwory nosowe. Czaszka ruchomo jest połączona z kręgosłupem. Długa szyja. Wypukłość tylna związana jest z rozwojem móżdżku. Wszystkie (oprócz szyjnej) okolice kręgosłupa są ze sobą zrośnięte. Część lędźwiowa kręgosłupa jest krótka, pełni funkcję usztywniającą grzbiet. Ptaki posiadają rozwiniętą klatkę piersiową. W niej umieszczone są płuca. Żebra ustawione są pod takim kątem, by mogły się podnosić. Posiadają wyrostek mieczyklowaty - grzebień. Mięsnie przy nim występujące są silnie unerwione u ptaków latających, u nielotów - słabo. Pas barkowy związany jest u nich z klatką piersiową. Mają bardzo wąskie łopatki, a obojczyk zrośnięty w literę V. Kości krucze - duże, związane z procesem lotu (podtrzymują skrzydła). Połączona jest z nimi przekształcona w skrzydło kończyna przednia. Kości dłoni ulegały redukcji, występuje jedynie ramie i przedramię natomiast brak jest kości nadgarstka, śródręcza i palców. Pas miednicowy zbudowany jest z trzech par kości, które nie zamykają miednicy. Ptaki są jajorodne (przystosowanie do składania jaj). Kości te ponadto stanowią podporę tylną. Palce zakończone mają pazurkami.

- Mięśnie
Mięśnie ptaków są dobrze rozwinięte i związane z poruszaniem skrzydłami. Jedynie mięśnie grzbietowe są rozwinięte słabo, ponieważ ta część jest usztywniona i nie pracuje. Wykształciły ponadto silnie rozwinięte mięśnie kończyn dolnych.
- Przystosowania do lotu

Reasumując ptaki przystosowały się do lotu poprzez:
- Kości długie, pneumatyczne,
- Kości czaszki zrośnięte bez szwów, (zmniejszenie wagi, lekka czaszka),
- Brak zębów,
- Ogromną ruchliwość głowy (jeden kłykieć potyliczny),
- Zrośnięcie wszystkich okolic kręgosłupa, z wyjątkiem części szyjnej,
- Zrośnięcie obojczyków w literę V,
- Zrośnięcie z mostkiem - grzebień, stanowiący miejsce przyczepu mięśni poruszających skrzydła,
- Duże kości krucze, stanowiące oparcie dla skrzydeł na mostku,
- Szablastokształtne łopatki,
- Stawy w skrzydłach mogące wykonywać ruch w jednej płaszczyźnie,
- Kość krzyżową zrośniętą z miednicą,
- Przekształcenie przedniej kończyny w skrzydło,
- Specyficzną budowę dłoni,
- Wydłużoną i otwartą miednice.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz